Als een van de grootste zorgverzekeraars in Nederland kreeg CZ in 2024 te maken met nieuwe Europese rapportageverplichtingen rondom duurzaamheid. Wat begon als "een moetje uit Brussel" werd een verhaal over structuur, vertrouwen en goed samenwerken onder druk. Angelique Bonte-van Rooijen, Manager Organisatie & Processen bij CZ, en Wietse Maathuis, consultant bij Summiteers, vertellen hoe ze grip kregen op een complexe opgave – en waarom het dit jaar zoveel soepeler loopt.

‍

Van verplichting naar toegevoegde waarde

Vanaf 2024 zijn grote bedrijven in de EU verplicht te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu volgens de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Dit breed Europees kader stelt concrete eisen aan de rapportage over sociale aspecten. Voor verzekeraars als CZ gaat het om drie kernthema's: toegang tot zorg waarborgen, verzekerden betrekken bij beleid, en concrete resultaten laten zien.

"Wij, de divisie zorg binnen CZ, wisten dat we die rapportageverplichting hadden rondom duurzaamheidsverklaring," vertelt Angelique. "Maar we hadden geen idee hoe we dat precies moesten vormgeven. Ons centrale CSRD-team had al een duidelijk beeld en zag de waarde, maar binnen de divisie vonden we het in eerste instantie nogal een uitdaging om te doorgronden wat er precies van ons werd verwacht."

Wietse: "CSRD heeft een behoorlijk imagoprobleem. Het wordt vaak afgedaan als een moetje vanuit Brussel. Maar als je gaat kijken wat het je als organisatie kan opleveren, wordt het ineens interessant."

‍

Geen mensen, geen kennis, wel een deadline

De keuze voor externe ondersteuning was pragmatisch. "We hadden simpelweg de capaciteit niet," legt Angelique uit. "En het vraagt specifieke expertise. We hadden iemand nodig die het kon doorgronden, snel van start kon gaan en zou zorgen dat het ons niet onnodig veel tijd ging kosten."

Het vertrouwen in Summiteers was er al. Angelique kende mede-eigenaar Paul van Bekkum en zijn team van een intern opleidingsprogramma. Daarin trainde Summiteers CZ-medewerkers in adviesvaardigheden en het oplossen van complexe problemen. "Ik zag toen dat ze niet alleen goed zijn in opleidingen geven, maar ook mensen in huis hebben die zelf zulke vraagstukken kunnen oppakken. Toen we concludeerden dat we de juiste persoon intern niet hadden, was Summiteers een logische keuze."

‍

Wisseling van de wacht

De start was veelbelovend. Jaap, collega van Wietse, zette samen met Paul de structuur op, kreeg grip op de materie en begon teams in te richten. Maar na drie maanden begon hij aan zijn wereldreis van negen maanden.

"Dat was even een spannend moment," geeft Angelique toe. "We waren net op stoom, mensen wisten wat ze moesten doen, en toen moesten we wisselen van projectleider. Als dat niet goed was gegaan, hadden we een serieus probleem gehad. De tijd werd steeds krapper."

Wietse: "We hebben dat opgelost door slim te plannen. Ik stapte tijdig in, zodat we een maand overlap hadden. Ik pakte direct de onderdelen op waar Jaap nog niet mee gestart was, terwijl ik ook mee hielp op de onderdelen die Jaap leidde. Door parallel te werken, konden we elkaar als sparringpartner gebruiken. Zo leerde ik in korte tijd alles van Jaap. Toen hij vertrok voor zijn wereldreis, draaide ik al op volle toeren."

‍

Van chaos naar grip onder druk

De aanpak was klassiek effectief. Eerst grip krijgen op de chaos, dan een heldere structuur neerzetten.

Wietse: "We hebben een gap-analyse gedaan. Waar willen we naartoe? Waar staan we vandaag? Wat moet er gebeuren om het gat daartussen te overbruggen? Daar hebben we teams voor ingericht, eigenaren aan gehangen en concrete taken belegd. Sommige onderwerpen raakten alle divisies, andere waren heel specifiek voor één persoon. Dit maakte dat we verantwoordelijkheden en taken goed per persoon konden beleggen, waardoor het goed aanstuurbaar werd ondanks de complexiteit."

Naast een goed projectteam, was governance cruciaal. We werkten nauw samen met het centrale CSRD-team. Zo konden we aansluiten bij hun aanpak voor de hele organisatie, gebruikmaken van hun expertise en direct checken of onze oplevering aan de verwachtingen voldeed.

"We gingen wekelijks met elkaar om tafel," legt Wietse uit. "Het centrale team had hun visie op wat er moest gebeuren, wij hadden onze interpretatie vanuit de divisie Zorg. Door die wekelijkse afstemming merkten we meteen als er verschillende verwachtingen waren en konden we daar direct op acteren. Als je pas aan het einde van het jaar ontdekt dat het centrale team een heel andere ambitie of interpretatie had van wat je moest opleveren, ben je te laat. Door die nauwe samenwerking vanaf het begin konden we dat voorkomen."

‍

De kerstboomversie die alles veranderde

En toen kwam de eindspurt, met een gevleugelde term: de kerstboomversie.

"Op basis van alle los opgestelde stukken moest het centrale CSRD-team in de kerstperiode een jaarverslag opstellen voor accordering door het bestuur," lacht Angelique. "Dat zorgde wel voor de nodige druk, maar het is gelukt!"

Het resultaat: In zes maanden tijd transformeerde de divisie Zorg van het achtergebleven kindje in het aanleveren van de vereiste stukken naar één van de goede voorbeelden binnen CZ. In maart 2025 heeft CZ haar eerste duurzaamheidsverklaring gepubliceerd als onderdeel van het jaarverslag, inclusief een limited assurance verklaring van de accountant. Dit deed CZ ondanks het feit dat de CSRD op dat moment nog niet was omgezet in Nederlandse wetgeving.

‍

Wat maakte het verschil?

"Natuurlijk leverde Summiteers de capaciteit die we zelf niet hadden," zegt Angelique. "Maar het zat vooral in de kwaliteit van hoe ze het oppakten. De manier waarop ze de klus startten, mensen in beweging kregen, focus hielden op wat echt nodig was – dat maakte echt het verschil. En als verantwoordelijke wist ik precies waar we stonden, waar risico's zaten en waar ik moest bijsturen."

Wietse: "We maakten het visueel en bespreekbaar. Ik legde bijvoorbeeld een grote tijdlijn op tafel met alle deliverables die we moesten opleveren. Groene statuslabels bij wat onder controle was, oranje waar we zorgen hadden en rood waar actie vereist was. Daarnaast checkten we regelmatig in op het gevoel wat er speelde: 'Wat maakt jullie nerveus? Waar hebben jullie buikpijn van?'"

Angelique vult aan: "Wat Wietse deed, was risico's zichtbaar maken voordat ze problemen werden. Als iemand zei 'dit voelt niet goed', dan doken we daar meteen op. Wat heb je nodig? Meer tijd? Andere expertise? Door dat continu te checken hadden we nooit grote verrassingen. Issues werden meteen opgepakt in het juiste overleg."

‍

Van moetje naar betekenis

De duurzaamheidsverklaring was gepubliceerd, maar daar bleef het niet bij.

Angelique: "Een aantal stukken dat we opgeleverd hebben voor CSRD – zoals ons zorgbeleid – blijken ons op meerdere vlakken te helpen in de bedrijfsvoering of in verantwoording richting toezichthouders. CSRD hielp ons te zien waar we gaten hadden in beleid of bewijsvoering. Die hebben we gedicht, wat ons dit jaar enorm veel voordeel geeft."

En het narratief kantelde. "Bij de start was CSRD een ‘moetje’. Nu zien mensen de waarde ervan in hun dagelijkse werk."

Wietse: "Dat gebeurde intuïtief. We hadden niet als doel gesteld: we gaan het beeld dat er leeft van CSRD veranderen. Maar doordat we het op de juiste manier aanpakten en de dingen simpelweg op tafel legden, gebeurde het vanzelf. Mensen gingen de positieve kant ervan zien, hoe het hen kon helpen."

Angelique: "Vorig jaar was het stressvol. Dit jaar gaat het vrijwel geruisloos, omdat de structuur staat. Toen we klaar waren met het jaarverslag, hadden we meteen ook de aanpak voor 2025 uitgewerkt. Dan weet je waar je op moet inzetten en wat de belangrijkste dingen zijn. Nu is het relatief eenvoudig om dit draaiboek op te volgen."

‍

Lol hebben onder hoogspanning

Wat Angelique het meest waardeert aan de samenwerking? "Dat Summiteers meteen instapte toen wij een probleem hadden. Heel gedecideerd. Ze gaven het gevoel: jullie zijn bij ons aan het goede adres, wij gaan dit regelen. Dat geeft rust. Maar ook: de openheid, de bereikbaarheid, de regelmatige check-ins."

Wietse: "We sluiten ook goed aan bij de CZ-cultuur, qua mensen en qua manier van werken. Dat maakt samenwerken nou eenmaal prettiger dan wanneer je twee werelden hebt die langs elkaar heen werken."

Niet onbelangrijk, vindt ook Angelique: "Als je dit soort spannende trajecten doet met hoge druk aan alle kanten, moet je dat doen met mensen waar je graag mee werkt. Bij Summiteers heb ik nog niemand ontmoet die ik niet leuk vind. Dat klinkt simpel, maar in zware trajecten is het zo belangrijk. Je moet luchtigheid kunnen vinden, naast de pittige inhoudelijke discussies. Anders hou je het niet vol." Dit sluit aan bij de filosofie van leuke dingen doen met leuke mensen.

"We maken er nu een grap over," zegt Angelique. "Maar het is echt een succesfactor in trajecten die onder hoogspanning staan. Je moet elkaar kunnen vertrouwen, een mentaliteit hebben om aan te pakken als het nodig is – dat betekent dat we bij CSRD en ook nu regelmatig 's avonds aan het werk zijn – maar aan de andere kant ook de luchtigheid durven vinden. Die wisselwerking, dat aanvoelen wanneer het echt belangrijk is en er dan ook zijn, dat is onmisbaar."

Het bewijs? Sinds CSRD heeft CZ Summiteers ingezet voor meerdere trajecten, waaronder het grote programma waar Angelique nu leiding aan geeft. "Ik heb de vrijheid gekregen om de beste mensen op die plek te zetten. Ik heb niet één keer getwijfeld of ik Wietse moest vragen. Daar heb ik geen spijt van gehad!"

‍

Drie lessen uit de CSRD-loopgraven

Als Angelique en Wietse terugkijken, wat zouden ze meegeven aan anderen?

1. Zoek de toegevoegde waarde Angelique: "Ook als iets voelt als een verplichting, ga op zoek naar wat het de organisatie oplevert. Dat vergroot het draagvlak en maakt je effectiever."

Wietse: "Voor CSRD betekent dat: kijk voorbij het imago. Vraag je af wat het kan betekenen voor je organisatie. Wat leer je over je eigen strategische doelstellingen en processen? Waar zitten gaten?"

2. Houd het klein en behapbaar Angelique: "Als mensen iets niet goed begrijpen of als onhaalbaar beschouwen, wordt het oncontroleerbaar en werkt het demotiverend. Maak het niet groter dan nodig. Wij hebben in eerste instantie bewust gekozen voor het minimale ambitieniveau. En dat was precies goed."

3. Investeer vooraf in je team (en in lol) Angelique: "Denk goed na over wie je nodig hebt. Zorg dat stakeholders voldoende inzicht hebben en zich comfortabel voelen bij de stappen die je zet. Dan kun je aan je inhoudelijke werk toekomen."

Wietse: "En dat comfort moet je blijven checken. Maak een tijdlijn, leg hem neer, en vraag: waar voel je je comfortabel bij? Waar niet? Wat hebben we nodig om dat discomfort weg te nemen? Als je dat blijft doen, lost het zichzelf op."

Angelique, met een glimlach: "En werk met mensen waar je lol mee kunt hebben. Want dat maakt het verschil als de druk hoog is."

Zit je met een complexe opgave waar geen capaciteit of expertise voor is? Lees meer over wat wij zoeken in een leuke opdrachtgever of neem contact op via info@summiteers.nl of bel 030 – 2270338.

‍