Structure follows strategy, toch?
In de theorie volgt structuur altijd de strategie – volgens Alfred Chandler en Henry Mintzberg – maar in de praktijk is dat zeker niet altijd het geval. Regelmatig zet een organisatie een nieuwe strategie neer, bijvoorbeeld bij de aanstelling van een nieuwe CEO of door veranderingen in de buitenwereld. Maar dit betekent niet automatisch dat ze vervolgens ook de structuur aanpast. Sterker nog, dat gebeurt vaak niet, terwijl het wel nodig is. Dit leidt tot allerlei fricties, onduidelijkheden en extra complexiteit, waardoor de executie van de strategie niet slaagt. In dit artikel benadrukken Casper Hendriks, managementconsultant, en Dolf L’Ortye, een van de oprichters van Summiteers, het belang van regelmatig toetsen of je organisatie nog optimaal is ingericht om de strategie uit te voeren.
De structuur vertelt het verhaal (als het goed is)
Als een bedrijf zijn structuur goed op orde heeft, kun je aan de structuur zien wat de strategie is. ls een organisatie duidelijk georganiseerd rondom klantgroepen dan is de strategie waarschijnlijk gericht op het optimaal bedienen van die klantgroepen – bijvoorbeeld in bepaalde geografieën – en hun specifieke wensen. Aan de andere kant zal een bedrijf dat zich richt op een innovatief product een structuur hebben die is georganiseerd rondom dat product. Neem een organisatie als Tesla; zij produceren haar auto’s onder andere in Duitsland. Klanten bestellen online – bij gebrek aan dealers – en het maakt niet uit of een Duitser, een Nederlander of een Noor in een Tesla rijdt. De beleving is hetzelfde. Voor Tesla is een landenstructuur dus minder relevant. Hun focus ligt op het product. Dat zie je terug in de structuur van de organisatie.
Heb het lef om de structuur aan te passen
Je structuur is een middel, een instrument en dat instrument moet passen. Je gaat immers ook geen schroef in de muur draaien met een hamer. Toch hebben veel bedrijven moeite om de structuur aan te passen, ook al weten ze dat dit nodig is. Dit komt omdat het veel werk met zich meebrengt, zoals het ontwerpen van die nieuwe structuur met bijbehorende verantwoordelijkheden, rollen en functies. Mogelijk moet je zelfs medezeggenschapstrajecten doorlopen. Een andere belangrijke reden is dat de structuur direct raakt aan de invloed van het zittende management. Zitten die er wel op te wachten? Prima om de strategie te wijzigingen maar moet dat nou ook meteen mijn functie raken? Deze processen kunnen tijdrovend en complex zijn, waardoor men de neiging heeft om de structuur ongemoeid te laten. Maar zonder deze aanpassingen is effectief implementeren erg lastig. Er ontstaat dan ruis over wie nou precies eindverantwoordelijk is voor bepaalde taken omdat de oude verantwoordelijkheden niet meer matchen met de nieuwe richting. Stel je voor dat een directeur operations op eenzelfde niveau opereert als de directeur klanten of de directeur producten, terwijl het in de nieuwe strategie eigenlijk logischer is om operations ondergeschikt te maken aan productgroepen. Het maken van een strategie houdt immers niet op bij het bepalen van de richting, het moet ook iets zeggen over hoe je deze richting op gaat. Dit betekent dat je de juiste mensen moet betrekken en dat de structuur van je organisatie daarop moet aansluiten. Alleen zo kom je tot een werkbare en succesvolle strategie.
De noodzaak van regelmatige structuurtoetsing
Ons advies aan organisaties is dan ook dat ze wat vaker mogen toetsen of de structuur nog optimaal is voor de uitvoering van de strategie. Dit hoeft niet meteen te betekenen dat er een grote reorganisatie nodig is, maar wel dat je regelmatig kleine aanpassingen doet om ervoor te zorgen dat de structuur aansluit bij de strategie. Dit helpt om de complexiteit te verminderen en de effectiviteit van de organisatie te verhogen.
Hulp nodig bij strategie en uitvoering?
Wij zijn Summiteers, wij creëren beweging, maken iets dat complex is weer begrijpelijk, iets groots behapbaar, een – vaag – idee concreet en laten iets moeilijks slagen. Kun jij hierbij hulp gebruiken? Neem contact met ons op.
Wel interesse, maar nog niet klaar voor de reis? Volg onze LinkedIn-pagina en laat je inspireren.